Hepimiz, farkında olarak ya da olmayarak çocuklarımıza karşı birçok farklı tutum ve davranış sergiliyoruz. Çocuklarımız ise doğdukları ilk günden itibaren bizim onlara gösterdiğimiz bu davranış ve tutum örnekleriyle kişiliklerini oluşturuyorlar. Ayrıca gelişme ve kendilerini bulma yolculuklarında onlar için ayırdığımız zaman da büyük önem kazanıyor.

Çocukların, 3 yaşındaki taklit döneminden başlayıp yetişkin olana kadar her şeyi davranışları gözlemleyerek öğrendiklerini söyleyen Medline Adana Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Fulda Karaçiçek, “Bu nedenle ebeveynlerin çocuklarına sözleriyle değil yaptıklarıyla örnek olmaları ve onlara yeteri kadar zaman ayırmaları gerekir. Dolayısıyla anne-babalar, çocuklarını hayata hazırlayan en iyi yaşam koçlarıdır” diyor.

Davranışları örnek alırlar

“Çocuklar, oyun çağından başlayarak kurallı eğitim dönemi ve sosyal çevreyle etkileşim aşamalarına kadar kişiliklerini oluştururken çevresindekilerin davranışlarını taklit etme eğilimindedirler. Bir rol modele ihtiyaç duyan çocuklar doğru veya yanlış davranışları bu şekilde edinirler” diyen Psikolog Karaçiçek, çocukların anne-babalarının dışında da doğru insanlarla iletişimde olmalarının ileriki yaşlarda kişilikleri üzerinde olumlu etkiler göstereceğini ifade ediyor.

Yanlış seçimler yanlış yönlendirir

Anne-babaların, kendisi ve çevresiyle barışık bireyler yetiştirmek için öncelikle kendilerinin çocuklarına örnek olması gerektiğini kaydeden Psikolog Karaçiçek, “Örneğin, bir anne veya baba, çocuğunu yetiştirirken sigara içilmemesi, yalan söylenmemesi gerektiğini sürekli anlatmıştır. Ama kendisi sigara içiyorsa veya yalan söylüyorsa, çocuk söyleneni değil, ebeveyninin yaptığını yapacaktır” diyor.

İlk 5 yaş önemli

İlk 5 yaşın çocukların gelişiminde önemli bir dönem olduğunu anlatan Psikolog Karaçiçek, “Kurallı öğrenme çağında çocuklar alışkanlıkları kurallarla kazanırlar. Bu dönemde en iyi rol model anne-babalarıdır. Sonraki dönemde ise okulla beraber öğretmenine, arkadaşına veya ailenin bulunduğu sosyal çevrede değer gören birine hatta televizyonda görüp sevdiği bir karaktere benzemeye çalışırlar. Bazen de yanlış kişiler, yanlış davranışları örnek almalarına yol açar. Ayrıca günümüzde televizyon ve sosyal medya gibi iletişim araçları da artık çocukların hayatını etkilemektedir” diyerek çocuğun baskı altına almadan gözlemlenmesi gerektiğini söylüyor.

Kaliteli zaman geçirmek önemli

Çocukla yeteri kadar ve kaliteli zaman geçirmenin onların özgüvenlerinin gelişmesi için önemli olduğunu ifade eden Psikolog Karaçiçek, “Ona vakit ayırmanız, kendisine verdiğiniz değeri gösterir. Bu şekilde çocuğun bilinç altına “Ben sana zaman ayırıyorum çünkü sana değer veriyorum” mesajını vermiş olursunuz. Varlığı hesaba katılmadan sanki evde o yokmuş gibi davranılması ise çocuğun kendine olan güvenini olumsuz şekilde etkileyecektir. Bunun yanı sıra, özellikle çocuk sayısının fazla olduğu ailelerde her çocuğa eşit şekilde zaman ayrılması da oldukça önemlidir” diyor.

Güçlü kişiler oluyorlar

Çocukla geçirilen zamanın onun stresle daha kolay baş etmesine ve karşısına çıkan güçlükleri daha kolay aşmasına da yardımcı olacağını ifade eden Psikolog Karaçiçek, “Yapılan araştırmalara baktığımızda, çocukluğunda anne-babası ile yeteri kadar zaman geçirmiş, aile bağları güçlü olan bireylerin hayatlarındaki stresi daha kolay yönettiklerini ve depresyon gibi olumsuz olaylarla daha kolay başa çıktıklarını görüyoruz” diyerek bu durumun çocukların kısa ve uzun vadede daha güçlü karakterlere sahip olmasını sağladığını anlatıyor.