CHP Adana Milletvekili, Deprem Araştırma Komisyonu Üyesi Dr. Müzeyyen Şevkin, meclisteki komisyon toplantısında enkazlardaki asbest ve silis ile kuru dere yataklarına dökülen molozlara dikkat çekti

“Kuru dere yatakları enkazla mı dolduruldu?”

“Şanlıurfa ve Adıyaman’daki sellerin nedeni kuru dere yataklarına dökülen enkazlar mıdır?”

“Enkazlardaki kimyasallar nasıl ayrıştırılıyor?”

ANKARA – Cumhuriyet Halk Partisi  (CHP) Adana Milletvekili, Jeoloji Yüksek Mühendisi, TBMM Deprem Araştırma Komisyonu Üyesi Dr. Müzeyyen Şevkin, TBMM Deprem Araştırma Komisyonu’nda Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yetkililerine “Şanlıurfa ve Adıyaman’da medyana gelen sel afetlerinin bir nedeninin de kuru dere yataklarının enkazla doldurulması neticesi suyun akış yolu bulamayıp sele neden olduğuna iddialar oldu. Bu iddialara ilişkin ne diyorsunuz? Şanlıurfa ve Adıyaman’da enkazlar, kuru dere yataklarına mı su yolları üzerine mi döküldü” diye sordu.
TBMM Deprem Araştırma Komisyonu, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yetkililerini dinledi. Çevre Yönetimi Genel Müdürü Eyüp Karahan’ın sunumunun ardından söz alan CHP Adana Milletvekili Dr. Müzeyyen Şevkin, şunları söyledi:
“ENKAZLARDAKİ KİMYASALLARI NASIL ELİMİNE EDİYORSUNUZ”
“Büyük bir afet ve büyük bir enkaz yığınıyla karşı karşıyayız. Elbette bunun kaldırılması son derece zor ve önemli bir iş. Ancak tabi bu enkaz kaldırılırken asbestin dışında da silis vb. gibi bir dizi enkazın içerisinde hem toz hem kimyasal atık var. Bunun elimine edilmesine ilişkin ne yapıyorsunuz? Bir kimyasal inceleme mi yapıyorsunuz, neye dayanarak ‘asbest yoktur’ ya da ‘depoladık’ gibi bir şey söylüyorsunuz? O kimyasalları nasıl elimine ediyorsunuz?
“ŞANLIURFA VE ADIYAMAN SEL AFETLERİNİN NEDENİNİN DERE YATAKLARINA DÖKÜLEN ENKAZLAR OLDUĞU İDDİALARINA NE DİYORSUNUZ”
Eski maden terki alanlar depolama için uygun alanlar. Tabi enkaz miktarı çok büyük ancak şunu da sormak isterim: Özellikle Şanlıurfa ve Adıyaman’da medyana gelen sel afetlerinin bir nedeninin de kuru dere yataklarının enkazla doldurulması neticesi suyun akış yolu bulamayıp sele neden olduğuna ilişkin iddialar oldu. Bu iddialara ilişkin ne diyorsunuz? Şanlıurfa ve Adıyaman’da enkazlar, kuru dere yataklarına mı su yolları üzerine mi döküldü? Örneğin Samandağ’da direkt deniz kenarında, kıyı kenar çizgisi olabilecek bir alana atıkların, enkazın döküldüğünü gördük. Çadırların hemen yakınında, belki 100 metre yakınında, insanların barındığı ortamda bu enkazların yığılmış olduğunu gördük.
“18 MİLYON METREKÜP ATIK OLDUĞU AMA 50 MİLYON METREKÜP ÜZERİNDEN İHALEYE ÇIKILDIĞI İFADE EDİLİYOR”
Siz, 11 ilin toplamında 101 milyon ton atık olduğunu, 46 milyon metreküp de atığın bulunduğunu söylediniz. Kaç metreküp için ihaleye çıktınız? Çünkü şöyle bir iddia da var: İnşaat Mühendisleri Odası ve diğer odaların yaptığı araştırmaların verilerine göre, sadece 18 milyon metreküp enkaz bulunduğu, yani yıkılmış olan binalar üzerinden yapılan hesaplamalara göre, 18 milyon metreküp atık olduğu ama 50 milyon metreküp üzerinden ihaleye çıkıldığı ifade ediliyor. Bunun doğruluğu nedir?
“PLAKASIZ KAMYONLAR ALTINDA İNSANLARIN PARALARI OLAN ENKAZLARI GÖTÜRÜYOR”
Bu enkazların altında insanların mücevher, para, hatıraları vardı. Bunlar emniyete alındı diyorsunuz ama bir sürü plakasız kamyon bu enkazları götürüyor. Herkesin kendi evinin bir demir donatısı var. Bu demir donatının en azından enkazın içindeki artı değerin vatandaşa ve mirasçılarına rücu etmesi gerekiyor. Mesela Adana’da, anne, baba ve erkek kardeşi enkaz altında kalarak vefat eden bir kız hayatta kaldı. Kız şunu söylüyor: ‘Babamın parası vardı, ben ne yapacağım, nereye başvuracağım.’ Birçok şeyin de kaybolduğunu, çok emniyetli bir kaldırmanın olmadığını gördük.
“ENKAZIN DAHA SİSTEMATİK KALDIRILMASINA İLİŞKİN EĞİTİMLERİNİZ VAR MI”
Yabancı kurtarma ekiplerinin de ülkeyi terk ettiği, enkazın altında hâlâ canlıların olabileceği bir süreçte, enkazın daha sistematik ve daha teknik kaldırılmasına ilişkin eğitimleriniz var mı? Yoksa kara düzen, direkt iş makinası girip mi kaldırılıyor? Hâlâ canlı olabilme ihtimali olan bu enkazları ya da cenazeleri sağlıklı çıkarabilmek için eğitimleriniz var mı?”