KİHAYKO Derneği Başkanı Metin Yıldırım ülke genelinde tüm çalışmalarının gönüllülük esasına göre olduğunu vurguladıKimsesiz Hayvanları ve Doğayı Koruma Derneği (KİHAYKO) Başkanı Metin Yıldırım ile dernek hakkında bilgi almak adına bir araya geldik. Başkan Yıldırım, Dernek olarak hayvan hakları ihlallerine karşı mücadele eden gönüllü bir kuruluş olduklarını ifade etti. Yıldırım, KİHAYKO’nun en büyük özelliğinin gönüllülük esasına göre çalışmaları olduğunu vurguladı ve parayla işleri olmadıklarının altını çizdi.
Sahipsiz sokak hayvanlarının kurtuluşu ve işi yaşaması, yaşam koşullarının düzeltilmesi adına çalıştıklarını ifade eden Yıldırım, “Hayvan hakları mücadelesine göre pek çok derneğin rant edinme amaçlı, yardım toplama amaçlı faaliyetlerine de şahit oluyoruz. Aslında bunlar yasal mevzuatlara göre suçtur. Derneğimizin temel özelliği kurumlarla ortak çalışmalar yaparak çözüm üretmektir. Yasal mevzuatlara göre çalışmalar yapıyoruz” diye konuştu.
İlk olarak dernek hakkında bilgi verebilir misiniz?
Kimsesiz Hayvanları ve Doğayı koruma Derneği ulusal bir dernek. Merkezimiz Adana. Ülke genelinde 26 il’de 35 ilçe de temsilciliği olan, kurumsal çalışmalar yapan genellikle hayvan hakları ihlallerine karşı mücade eden gönüllü bir kuruluşuz. Derneğimizin en büyük özelliği ülke genelinde tüm çalışmalarımızda gönüllülük esasına göre çalışmak. Asla bağış toplamıyoruz. Yardım toplamıyoruz. Üyelerimizden aidat bile almıyoruz. Yani bu camiada parayla pulla işi olmayan tek dernek biziz. Çünkü maalesef hayvan hakları mücadelesine göre pek çok derneğin rant edinme amaçlı, yardım toplama amaçlı faaliyetlerine de şahit oluyoruz. Aslında bunlar yasal mevzuatlara göre suçtur. Derneğimizin temel özelliği kurumlarla ortak çalışmalar yaparak çözüm üretmek. Mevcut 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanununda ki eksiklerin giderilmesi için öneriler sunmak. Üstüne görüşmeler yaparak devletin mevkiini çalıştırmak. Bu tür faaliyetlerimiz var. Mesela bugün hayvan hakları ihlalleri olduğu zaman hemen resmi kurumlarla istişare kurarak suç duyuruları yapıyoruz. Yasal mevzuatlara uygun çalışmalar yapıyoruz. Sahipsiz sokak hayvanlarının kurtuluşu ve iyi yaşaması, yaşam koşullarının düzeltilmesi adına çabalar gösteriyoruz. Derneğimiz çalışma formatı bu yönde.
Dernek olarak Hayvanlar için ne gibi proje veya etkinlikler yapıyorsunuz?
Besleme Odakları Yapımında Mahkûmlar Yardım Etti
Bizim yaptığımız kurumsal çalışmaların Türkiye’de örneği yoktur. Size bir örnek vereyim. Adana Cumhuriyet Başsavcılığı, Adana Valiliği ve Kihayko Derneği’nin ortak protokolle hayata geçirdiği bir proje var. “Bir Nefes Doğa, Bir Pati” Projesi. Bu proje aslında çok önemli. Genelde Avrupa da yapılan projeler çünkü. Biz Başsavcılıkla Protokol imzalayıp valiyi de işin içine katarak bir besleme odağı açtık hayvanlar için. Bu besleme odağının kulübelerini, gölgeliklerini, su odaklarının hepsini mahkûmlar yaptı. Denetimli serbestlik kapsamında hükümlü mahkûmlar geldi orada çalıştılar. Projenin asıl amacı; bu tip hükümlüleri hayvan sevgisiyle, empatiyle topluma kazandırmaktı. Bu proje kapsamında biz Adanada iki tane besleme odakları açtık sokak hayvanları için. Şu an orada yüzlerce sokak hayvanları, besleniyor, tedavi altına alınıyor. İkinci yaptığımız proje de ise ayda bir ben adliyeye gidiyorum ve hükümlü mahkûmlara eğitim, seminer veriyorum. Onlara hayvan sevgisini anlatıyorum. Toplumda vicdani sorumluluklarını anlatıyorum. Çok güzel bir proje ve üç yıldan beride devam ediyor. Buna benzer projelerimiz var. Seyhan 3 Nolu Park içerisinde bir Hayvan Hakları Merkezinin kurulmasına derneğimiz öncülük etti. Sonra belediye bize burada bir ofis verdi ve biz parkın içerisinde yüzlerce kedimizin barınabileceği, yeme, içme ihtiyaçlarının karşılanabileceği özgür bir ortam yarattık.
İlçe Belediyelerin Hayvan haklarına bakışı ne yönde?
Seyhan Belediyesi Hayvanlara Sahip Çıkmıyor
Adana’da da Çukurova Belediyesi çok duyarlı bu konuda. En duyarlı belediye diyebiliriz. Soner Çetin sürekli olarak hayvanların refahı için çalışmalar yapıyor. Hayvan seven gönüllülere, her ay düzenli olarak mama dağıtımı yapıyor. Çukurova’nın barınağı var. Onun dışında diğer ilçe belediyelerimiz maalesef duyarsız. Bizim burada tabelamızda Seyhan Belediyesi yazıyor ama Seyhan Belediyesi burada ki kedilere sahip çıkmıyor. Geçen gün Akif Beyle görüştük. Bu soruna el atmalarını istedik. Hayvan sever kitlesi, biraz farklı bir kitledir. Normal insanlar gibi düşünmeyin. Hatta toplumda hayvan severler çok aşırı uçtaki kesimlerdir. Toplumun gözünde kavgacılardır. Aslında öyle değil. Bu hayvanlar bu kadar zulüm altındayken ister istemez hayvan severlerin kitleleri farklı oluyor. Çünkü ülke genelinde hemen hemen her gün onlarca hayvan hakkı ihlali var. Şiddete uğrayan hayvanların haberlerini her gün farklı platformlarda görüyoruz. Bu yüzden hayvan severlerin duygusal tepkileri vardır. Aşırı görülmesinin nedeni de budur.
Ülkemizde hayvan haklarına yönelik çıkan kanunlar veya yaptırımlar yeterli mi sizce?
Hayvanlar Kısırlaştırılmalı
Bu ülkede 2004 yılından önce hayvanları koruyan bir yasa yoktu. Eskiden belediyeler bütçelerine zehir için para aktarıyorlardı. Yani bu hayvanları zehirlemek, yok etmek için inanın bütçelerine para koyuyorlardı. Ama 2004 yılında şu an ki mevcut siyasi iktidarın çıkardığı bir yasa var. 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu. Bu kanunla beraber hayvanların yaşam hakkı güvence altına alındı. Ama bu yasada ne var; Hayvana şiddet ve kötü muamele ve öldürme fillerine sadece idari yaptırım cezası. Yani para cezası var. Yaptırım uygulanıyor fakat caydırıcı bir yaptırım değil. Düşünün 100 tane köpeği zehirleyen bir insan bin 200 lira para cezasıyla kurtulabiliyor. Ya da canice bir hayvanı katleden insan çok cüzi bir rakamla sıyrılıyor bu işten. Yeni çıkacak yasada bazı olumlu gelişmeler var. Mesela hayvana şiddet ve kötü muameleye 3 yıl hapis cezası gelecek. Pet shoplarda hayvan satışı yasaklanacak, pitbull ve arjentino gibi yasaklı olan ırklar yasaklık kavramından çıkacak. Yani bana göre devrim niteliğinde bir yasa bu. Çıkması halinde ben inanıyorum ki ülkede ki hayvana şiddet alt seviyelere düşecektir. Bunun bir an evvel meclisten çıkması lazım. Beklentimiz o yönde. Bununla ilgili de son 1,5 yıl içerisinde bizim çok ciddi eylemlerimiz oldu. Hatta çoğunda eylem organizasyonu yapan biziz. Yani Kihayko olarak organizasyonunu yaptık. Hayvan sever kitle katıldı, tüm dernekler katıldı bu eylemlere. Bir an evvel hükümetin bu yasayı çıkarmasını bekliyoruz sabırsızlıkla. Birde 5199 Sayılı yasaya göre sokak hayvanlarının beslenmesi, kısırlaştırılması, bakımı tümüyle belediyelere aittir. Yasa bunu koymuş ortaya. Ama maalesef belediyeler bunu yapmıyor. Bu ülkede hızla çoğalan bir hayvan nüfusu var. Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın belediyelere vermiş olduğu bir destek var. Kısırlaştırma başı bu yıl 110 lira. Bir kısırlaştırma belediyede 40 lira. Belediyenin bütçesine para bile geliyor. Ama belediyeler işin kolayına kaçıyor. Topluyor köpekleri ıssız bir yere bırakıyorlar. Çözümü bunda görüyorlar. Yani yasa hükümlerini yerine getirmedikleri için belediyeler, hayvanlar sokakta çoğalıyor. Hem insanlara zarar veriyor hem de ciddi anlamda tehlike yaratıyor. Şimdi biz hayvan hakları savunucusuyuz ama insanların düştüğü bu zorluklarıda görmezden gelemeyiz. Hayvan popülâsyonun gittikçe artmasının insana ciddi bir zararı var. Belediyelerin asli görevlerini yerine getirmeleri lazım. Yoksa başka türlü iş mümkün değil.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Belediyeler işini yapsın diyoruz. Zaten biz gönüllü kuruluşlarız. Yaptığımız tüm projelerde belediyelerle beraber çalışıyoruz. Bizim bu zamana kadar ortaya koyduğumuz projelerin en büyük destekçileri Büyükşehir Belediyesi ve Çukurova Belediyesi olmuştur. Hayvan hakları konusunda gönüllülere mama dağıtılması, tedavi ve beslenmesi yönünde Adana da iki tane belediyemiz çok güzel çalıştı. Diğer belediyelerinde bunu örnek alması lazım. Örneğin Seyhan Belediyesi. Seyhan Belediyesi kendi parkında ki kedilere sahip çıkmıyor. Bu yönde bakılsa çok iyi olur.
Röportaj: Ezgi Türe